Typen leeflijnen

Statische en instelbare leeflijnen

1. Een statische leeflijn heeft een vaste lengte. Deze is b.v. geschikt om aan een vast ankerpunt te bevestigen, de bewegingsruimte van de gebruiker te beperken en ergens omheen te doen, b.v. om een boomstam.
2. Met een instelbare leeflijn kan men zich nauwkeurig positioneren door met de ene hand de hendel te bedienen terwijl de andere hand het vrije uiteinde van het touw vasthoudt.

Fig.1 Statische en instelbare leeflijnen.

I- en Y-lijnen

Een I-lijn is gewoon een enkele leeflijn. Bij een Y-lijn splitst de lijn zich, zodat er twee ankerpunten zijn. Dit is handig wanneer men zich moet voortbewegen, zoals tijdens het klimmen. Terwijl het ene uiteinde verankerd is, kan men het andere uiteinde losmaken en aan een hoger gelegen punt bevestigen. Een Y-lijn kan ook worden gebruikt voor een stabielere positionering.

In de afbeelding hieronder ziet u drie toepassingen van een Y-lijn: klimmen, werkpositionering en lopen. In de middelste afbeelding is de lijn niet alleen met het harnas verbonden, maar ook met een zitje.

Fig.2 Toepassen van de Y-lijn.

Y-lijnen en schokabsorbtie

In situaties met valrisico moet valbeveiliging te worden gebruikt. Naast een speciaal valapparaat kan dat ook met de leeflijn. Schokabsorbers scheuren bij een val en dienen daarna dan ook altijd vervangen te worden.

1. Deze Y-lijn, de Petzl, heeft geen aparte schokabsorbtie, maar de dynamische lijn vangt een deel van de schok op bij een kleine val. Het ankerpunt dient zich hierbij altijd hoger te bevinden dan de gebruiker. Op de afbeelding is ook een connector weergegeven.
2. De Petzl Absorbica-Y MGO bevat een geïntegreerde schokabsorber. Een dergelijke absorber kan ook los worden aangeschaft en aan bepaalde leeflijnen worden gekoppeld.
3. De Fall Safe V-lijn 1,5 m met MGO-haken heeft naast een schokabsorber elastische slinge. Deze dienen om gemakkelijker te bewegen.

Fig.3 Diverse Y-lijnen.

In onderstaande afbeelding ziet u een opklim en val met een Y-lijn + schokabsorber. Naast de hoogte van de val speelt ook het gewicht van de gebruiker een rol en de positie van de gebruiker t.o.v. het ankerpunt: de valfactor. Er zijn schokabsorbers van verschillende sterkte. Om te weten welke u nodig heeft, is een goede risicoanalyse noodzakelijk. Meer informatie over valbeveiliging.

Fig.4 Klimmen en vallen met Y-lijn + absorber.

Materialen

Leeflijnen zijn vaak van kunststof materialen gemaakt, waarbij de binnenkant van de lijn anders is gekleurd dan de buitenkant. Deze wordt zichtbaar bij slijtage. In dat geval mag de lijn, evenals bij andere beschadigingen, niet meer worden gebruikt. Bij werkzaamheden waarbij de lijn kan worden beschadigd of doorgesneden is een dergelijke lijn niet veilig. Men kan dan een stalen lijn gebruiken.

1. De gebruiker hangt met een korte stalen statische leeflijn aan een lijn. Deze kan niet worden doorgesneden met de slijper. Op de rug is een ASAP valbeveiliger met schokabsorber toegepast.
2. Voorbeeld van een instelbare stalen leeflijn, de Cable Adjuster van Camp Safety. De kern is gemaakt van gegalvaniseerd staal. Daaroverheen ligt de polyester binnenmantel, die voorkomt dat de buitenste laag over de stalen kern schuift. Het omhulsel bestaat uit een dubbele laag polyester.

Fig.5 Stalen leeflijnen

Speciale typen leeflijnen

Er zijn typen leeflijnen met een speciale functie. Hieronder zien we achtereenvolgens de Petzl Grillon horizontale tijdelijke leeflijn, die dient als verankering; de Petzl Lezard voor helikopterredding en de Fallsafe Rescue Y-Pad voor reddingswerkzaamheden.

Fig.5 Speciale typen leeflijnen